Giao thông vận tải là yêu cầu cơ bản của cuộc sống hiện đại ngày nay. Vì thế động cơ đốt truyền thống đang dần trở nên lỗi thời. Xe chạy bằng xăng hoặc dầu diesel gây ra lượng lớn khí thải carbon toàn cầu cộng thêm vấn nạn ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu. Nhiều quốc gia đang tập trung vào việc chuyển đổi sang năng lượng sạch, bao gồm cả xu hướng sử dụng xe điện thay thế động cơ đốt. Nhiều hãng xe trên thế giới cũng đang chuyển hướng sang sản xuất xe điện như theo chuyển dịch của toàn cầu.
Những ưu điểm của xe điện so với xe chạy bằng xăng, dầu thông thường
Chi phí vận hành của một chiếc xe điện thấp hơn nhiều so với một chiếc xe chạy bằng xăng, dầu tương đương. Xe điện sử dụng điện để sạc pin thay vì sử dụng nhiên liệu hóa thạch như xăng, dầu diesel. Nếu so sánh thì khi sử dụng xe điện, người dùng sẽ tiết kiệm được một khoản lớn chi phí. Không ít trường hợp xe chạy bằng xăng, dầu diesel bị cháy nổ do rò rỉ nhiên liệu (bao gồm tự cháy hoặc cháy sau khi va chạm). Xe ô tô điện không sử dụng xăng nên sẽ giảm thiểu rủi ro này. Bên cạnh đó, với trọng lượng nhẹ hơn nhiều so với xe truyền thống nên xe điện cũng ít gây ra những vụ tai nạn nghiêm trọng cho người đi đường.
Xe điện cũng không phát ra tiếng ồn vì không có động cơ dưới mui xe. Thực tế, xe điện vẫn phát ra âm thanh do chuyển động của mô tơ điện. Nhưng đây chỉ là âm thanh nhỏ chứ không đến mức được gọi là tiếng ồn như xe xăng, dầu. Ngoài ra, lái xe điện có thể giảm lượng khí thải carbon vì không có khí thải từ ống xả. Việc sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo giúp xe điện trở nên thân thiện với môi trường hơn.
Quy mô hiện tại của việc sử dụng xe điện
Xe ô tô điện dự đoán sẽ là xu hướng phát triển của tương lai. Số lượng xe điện trên thế giới, đặc biệt tại một số thị trường như Trung Quốc, Nhật Bản, các nước Châu Âu và Mỹ tăng trường lên đến 39% trong năm 2021. Dự kiến đạt tới 30 triệu xe vào năm 2028 và chiếm tới 48% vào năm 2030. Nghiên cứu mới đây tại khu vực Đông Nam Á cho thấy, 50% chủ sở hữu ô tô ở Indonesia sẵn sàng chuyển sang sử dụng xe điện. Con số này tại Philippines là 45%, Thái Lan 43% và Malaysia là 35%.
Năm 2015, Thái Lan đã đưa ra chính sách phát triển để trở thành trung tâm sản xuất xe điện. Người mua ô tô điện là những người yêu công nghệ, thích trải nghiệm, có trách nhiệm với môi trường. Họ cũng quan tâm tới tối ưu chi phí, chuyển đổi sang xe điện như một lối sống văn minh. Các mẫu xe điện mới cũng liên tục được ra mắt, làm tăng sức hấp dẫn đối với người dùng.
Hiện tại, tỷ lệ sở hữu ô tô của Việt Nam chỉ ở mức 46 ô tô/1.000 người. Vẫn còn thấp hơn nhiều so với các nước trong khu vực. Con số này chỉ bằng 1/10 của Thái Lan và 1/20 của Malaysia. Đây được coi là cơ hội để các hãng xe đầu tư, phát triển sản xuất tại Việt Nam.
Mức độ phổ biến của xe điện hiện nay ở Việt Nam
Theo kết quả khảo sát của một diễn đàn uy tín về ô tô tại Việt Nam có đến 99,4% người tiêu dùng trên 25 tuổi đã từng nghe tới xe điện. Trong số này có 82% người quan tâm và từng tìm hiểu về ô tô điện. Với những người đã và đang tìm hiểu, hơn 45% cân nhắc chọn mua xe điện trong 12 tháng tới. Dù ở lứa tuổi nào thì người dùng cũng thể hiện sự lạc quan, tin tưởng xe điện sẽ là phương tiện của tương lai, giúp giảm ô nhiễm môi trường.
Quan điểm này cho thấy sự đón nhận mạnh mẽ của người tiêu dùng với xe điện. Và cũng cho thấy tiềm năng to lớn của thị trường ô tô điện tại Việt Nam. Thị trường Việt hứa hẹn sẽ đầy tiềm năng với sự cạnh tranh gay gắt giữa các hãng. Người tiêu dùng Việt sẽ được hưởng lợi lớn nhất vì có thêm nhiều lựa chọn vừa túi tiền.
Sự phát triển hiện nay của xe điện ở Việt Nam
Đại học Bách khoa đi đầu trong việc nghiên cứu xe điện với đề tài cấp Nhà nước KC.03.08/11-15. Sau đó, Tập đoàn FPT đã tập trung phát triển phần mềm điều khiển ô tô điện. Tiếp theo là Tập đoàn Vingroup với kế hoạch chuyển dịch từ sản xuất xe xăng sang xe điện. Công việc này bắt đầu từ năm 2018 và đã hoàn thiện việc này vào cuối năm 2022. Đến tháng 10/2022, VinFast đã phát triển hệ thống trạm sạc với hơn 150.000 cổng sạc cho xe điện. Quy bao gồm cả xe máy điện và ô tô điện trải dài rộng khắp 63 tỉnh/thành phố.
VinFast cung cấp ra thị trường những dòng xe điện với nhiều ưu điểm nổi trội. Bên cạnh đó còn tiên phong trong việc xây dựng hệ sinh thái hỗ trợ đầy đủ cho khách hàng. Đó là hệ thống trạm sạc, bộ sạc được triển khai phủ khắp toàn quốc. Ngoài ra, còn có chính sách thuê pin với nhiều ưu đãi và quyền lợi hấp dẫn cho khách hàng.
Tiềm năng phát triển xe điện tương lai của Việt Nam
Trong 2 năm gần đây, nhiều hãng xe đã phát triển nhiều loại xe điện, sử dụng năng lượng sạch. Bên cạnh thương hiệu nội địa VinFast, nhiều hãng xe lớn đã lên kế hoạch vào Việt Nam. Kia giới thiệu mẫu EV6, Hyundai ra mắt IONIQ 5, Audi trình làng e-tron GT. Tại Vietnam Motor Show 2022, hàng loạt mẫu xe điện lần đầu lộ diện như một động thái dò đường của các hãng.
Có thể kể đến Mercedes EQS với phiên bản EQS-450+ và EQS-580 4MATIC, Lexus với LF-Z, Toyota với bZ4X… Tuy vậy, tất cả các hãng xe kể trên đều là những doanh nghiệp có tiếng với những mẫu xe sang. Vì thế họ chuyên về sản xuất từ phân khúc tầm trung đến cao cấp với giá bán khá cao.
Giải pháp phát triển xe điện ở Việt Nam
Việt Nam hiện cũng đã có nhiều giải pháp để phát triển xe điện thân thiện với môi trường. Ưu đãi thuế nhập khẩu linh kiện cho các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp xe điện, xe Hybrid. Ngoài ra còn ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt cho những loại xe sử dụng pin nhiên liệu này. Nhận thức được sự nghiêm trọng của vấn đề khí thải ảnh hưởng tới môi trường, Chính phủ đã thúc đẩy giao thông xanh như chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí các-bon và khí mê-tan của ngành Giao thông vận tải.
Chương trình đề ra lộ trình chuyển đổi năng lượng xanh giai đoạn 2022-2030 với nhiều mục tiêu thiết thực. Thúc đẩy sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và sử dụng các loại phương tiện giao thông sử dụng điện. Mở rộng phối trộn, sử dụng 100% xăng E5 với phương tiện giao thông đường bộ. Đồng thời, phát triển hạ tầng sạc điện để đáp ứng nhu cầu của người dân, doanh nghiệp. Khuyến khích các bến xe, trạm dừng nghỉ chuyển đổi theo tiêu chí xanh, sạch.
Tổng kết
Trong thời gian tới, để thúc đẩy xu hướng sử dụng xe điện đang phát triển rất mạnh mẽ như hiện nay, Việt Nam sẽ có nhiều chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư vượt trội nhằm thu hút các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong lĩnh vực sản xuất, lắp ráp ô tô điện, phát triển các nguồn năng lượng tái tạo để cung cấp điện sạch cho các trạm sạc điện. Đầu tư xây dựng hệ thống trạm sạc rộng khắp và các công nghệ đồng bộ. Xây dựng hệ thống truyền tải điện trong trường hợp 100% các trạm thu phí xe điện hoạt động.
Đây được xem là tín hiệu tích cực dành cho người sở hữu xe điện trong thời gian sắp tới để giúp các hãng xe đẩy mạnh việc đưa các mẫu xe điện tham gia vào Việt Nam. Điều này sẽ đưa thị trường xe điện nước ta ngày càng phát triển để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng cao của người dân